De overgang is een natuurlijke fase in het leven van elke vrouw, maar de impact verschilt sterk per persoon. In Nederland zijn naar schatting ongeveer 1,6 miljoen vrouwen in de overgang. Tijdens de overgang verandert je hormoonhuishouding drastisch, wat kan leiden tot symptomen zoals opvliegers, stemmingswisselingen en gewrichtsklachten.
Maar wat als deze klachten niet alleen door de menopauze komen? Soms is er namelijk een verband tussen de overgang en reuma. Kan de een de ander uitlokken, of is het puur toeval?
De fases van de overgang en de invloed op je gezondheid
De overgang is een proces dat in drie fases verloopt: de premenopauze, de Perimenopauze, de menopauze en de postmenopauze. In de perimenopauze, de fase die vaak het meest uitdagend is, dalen de oestrogeenspiegels flink. Dit hormoon speelt een belangrijke rol bij de regulatie van ontstekingen en de gezondheid van je gewrichten. Bij het verminderen van oestrogeen kan er een toename zijn van ontstekingsreacties in het lichaam, wat een trigger kan zijn voor bepaalde vormen van reuma.
Kunnen overgangsklachten reuma verergeren?
Het is niet ongewoon dat vrouwen tijdens de overgang nieuwe gewrichtsklachten ontwikkelen of dat bestaande klachten verergeren. Dit kan het gevolg zijn van de dalende oestrogeenspiegels, wat de botdichtheid aantast en pijn in gewrichten kan veroorzaken.
Een aandoening die hierbij vaak genoemd wordt, is reumatoïde artritis. Deze auto-immuunziekte, waarbij het lichaam eigen weefsels aanvalt, kan getriggerd worden door hormonale veranderingen zoals die tijdens de menopauze. Het kan dus soms voelen alsof de overgang de oorzaak is van reuma, terwijl het in werkelijkheid een verergering van al bestaande klachten betreft.
Oestrogeen: beschermende factor of risicofactor?
Oestrogeen heeft een beschermende werking op de botten en gewrichten. Wanneer dit hormoon tijdens de overgang afneemt, kan dat leiden tot ontstekingsreacties die zich ontwikkelen tot reumatische klachten. Vrouwen met een familiaire aanleg voor reuma kunnen daardoor meer last krijgen tijdens de overgang. Maar hoe zit het dan met acute reuma, een aandoening die vaak na een infectie optreedt? In sommige gevallen kan acute reuma verward worden met overgangsklachten, omdat ook hier gewrichtspijn en vermoeidheid centrale symptomen zijn.
Wat zegt de wetenschap over de relatie tussen de overgang en reuma?
Volgens de statistieken van Mijn Gezondheidsgids hebben vrouwen 5 keer meer kans op reuma dan mannen, vooral na de menopauze. Dit komt deels door de hormonale schommelingen die in de overgang plaatsvinden. Een interessante podcast om naar te luisteren is “Vrouwen in de Overgang” van het netwerk van Gynaecologen met aandachtsveld de overgang, waar ze uitgebreid ingaan op de effecten van de overgang op het lichaam, inclusief de invloed op reumatische klachten.
Hoe kun je overgangsklachten en reuma aanpakken?
Als je merkt dat je overgangsklachten en reumatische pijn samenkomen, is het belangrijk om deze problemen niet los van elkaar te zien. Een multidisciplinaire aanpak, waarbij je samenwerkt met je huisarts, een reumatoloog en eventueel een overgangsconsulent, kan veel verlichting bieden.
Beweging en een gezonde leefstijl spelen ook een grote rol. Zo kan regelmatige lichaamsbeweging helpen om de stijfheid in de gewrichten te verminderen, terwijl ook voeding met veel omega-3 vetzuren kan bijdragen aan het verminderen van ontstekingen.
Wat kun je doen om je klachten te verminderen?
- Gezonde voeding: Zorg voor een dieet rijk aan antioxidanten, omega-3 vetzuren en vitamine D om de botgezondheid te ondersteunen.
- Beweging: Regelmatige, milde oefening zoals yoga of zwemmen kan helpen bij het behouden van soepele gewrichten.
- Mindfulness en ontspanning: Stress kan symptomen verergeren. Zoek naar manieren om te ontspannen en rust te vinden.
- Hormoontherapie: In sommige gevallen kan hormoonvervangende therapie een oplossing bieden, maar dit moet altijd in overleg met een specialist.
Ingestuurd persoonlijk verhaal
“Zelf heb ik de impact van de overgang op mijn gewrichten aan den lijve ondervonden. Gedurende de perimenopauze kreeg ik last van pijnlijke en stijve vingers, vooral in de ochtend. Hoewel ik aanvankelijk dacht dat dit typische overgangsklachten waren, bleek uit verder onderzoek dat het reumatoïde artritis was. Het was een eyeopener om te ontdekken dat de overgang niet alleen hormonale maar ook auto-immuun reacties kon triggeren. Deze ervaring heeft mij geleerd hoe nauw gezondheid en levensfasen met elkaar verweven kunnen zijn.”
Heb jij de link tussen overgang en reuma ervaren?
Heb jij ook klachten ervaren waarbij je het gevoel had dat de overgang en reuma elkaar beïnvloedden? Deel je verhaal of je vragen, want jouw ervaring kan anderen helpen!